Een 'vergeten' herinnering.

Zomaar ineens een herinnering.

Ik loop door de Appie. Er moet een brood komen, want mensen eten nu eenmaal brood. Dat ligt besloten in de orde der dingen. Meestal pak ik dan zo'n kiloknaller. 2 of 3 broden voor de prijs van 1. Godzijgedankt dat dat nog wel mag van de clubjes van verantwoordelijke eetersch.
En ik loop dan gedachtenloos verder. En ik zie in mijn ooghoeken de halfjes krentenbrood. Je weet wel: dat gele, met die zwarte, kleverige druppels erin.

En dan valt hij ineens in.

Het is 1989 of daaromtrent. Een koude winter, in het pittoreske Velp. Ik ben uit logeren bij mijn oma. Als kleine jongen, mocht ik soms alleen, zonder ouders, uit logeren. Bij oma. Poeteke noemden wij haar, hetgeen in het Indonesisch iets als 'witje' betekent. Ze had, toen ze gouvernante werd bij mijn overgrootouders, namelijk ravenzwart haar.
Dit is echt waar, nog van voor de tijd dat Sneeuwwitje gemeengoed werd onder kleuters.
Hoe dan ook: mijn oma zorgde voor het ontbijt. En dat bestond niet uit degelijke bruine plakken brood met kaas. Niks ervan. Als wij kwamen logeren, werd de plaatselijke grutter leeggetrokken. Alle verwennerijen werden aangesleept. Ze was toen al dik in de 80 en schuwde een stevige wandeling naar "het dorp" niet, als het erom ging kadootjes en verwennerijen voor ons te halen.
Oude kaas, muisjes, gestampte muisjes, hagelslag, rosbief, ham, en noem maar op.
En krentenbrood. Want dat was ook verwennerij.
Een beetje besmuikt werd dat verse krentenbrood zonder verder veel plichtplegingen in de rooster geflikkerd.
Mijn oma deed altijd alsof dat eigenlijk een zonde was. Maar het was wel werelds lekker, in de ogen van een 8-jarige. Belegd met oude kaas, of pindakaas was zo'n bruin uitgeslagen, warme plak krentenbrood een ware traktatie. Ook voor mijn oma. Smullen kon ik daarvan, en dan niet één plak, nee, wel 4!!

Pas veel later realiseerde ik me waar die gene vandaan kwam.
Voor mijn oma, die 2 wereldoorlogen meemaakte, en in de laatste oorlog vier Joden onderdak verschafte, terwijl haar buren SS-ers ingekwartierd hadden, was voedsel iets heiligs. Dat was kostbaar, want wat honger was, had zij aan den lijve meegemaakt. Wat armoede was. Goed en vers voedsel verspilde men niet in een broodrooster. Dat was iets voor oud brood.
In de jaren net na de oorlog, was het nog steeds redelijke armoe troef in Nederland. Behalve dan voor mijn overgrootvader, die als schout-bij-nacht van de Marine tot de bovenlaag van de bevolking hoorde. Sterker nog: hij had een huishoudster. En dus ook het geld om op zondagochtend vers krentenbrood te halen (dat kon toen, bij de Haagse bakker), om dat te roosteren. Voor de huishoudster was dat als vloeken in de kerk. Ten slotte was zij huishoudster en dus niet behorende tot de bovenlaag.
Mijn oma nam dit gebruik over. Maar dus wel altijd wat stiekem... Wat besmuikt.

Een jaar of 25 later, zit ik hier in een huis dat in verregaande staat van ontbinding verkeert. Niet alleen de constructie is op sterven na dood, ook de inrichting neemt vormen aan van net na een bombardement. Verhuizen is rommel.
De herinnering die me inviel bij de broodafdeling... Zou het...???

Ontbijttijd. Ik open de verpakking en laat, toch wel een beetje stiekem (waar je mee omgaat, wordt je mee besmet) 2 plakken vers krentenbrood in de rooster zakken. Als het apparaat "tring" doet, zie ik dat het goed is: precies bruin genoeg geworden, precies warm (oppassen dat je niet je fikken brandt aan de heet en kleverig geworden krenten) genoeg. Oude kaas erop, en.... Ja!! Heel even ben ik weer dat 8-jarige mannetje. Heel even zie ik het rommelige hutje van mijn oma voor me, en kijk ik uit op een besneeuwde tuin, waarin vogels hun voertjes uit het huisje komen pikken. De smaak, het gevoel. Het is er nog. Na 25 jaar, is een 'vergeten' herinnering weer levend.
Ik ga dit vaker doen!

Voor iedereen: gewoon eens proberen. Niet te lang laten roosteren, dat krentenbrood, want het is veel bevattelijker voor verbranding dan gewoon brood.
Eet smakelijk! :)